پیــرۆزبـایـی و پشـــتیوانـی

فیدرســـیۆنی ژنانی دیاســـپۆڕای کوردســـتانی پیرۆزبایی لە گەلی کورد دەکات لە ڕۆژئاوای کوردستان، و پشتیوانی خۆی دەردەبڕێت بۆیان، سەبارەت بەم ڕووداوە مێژووییەی ڕوویدا کە بۆ گەلی کورد لە سوریا بەتایبەتی و بۆ ســورییەکان بە گشــتی مایەی خۆشــحاڵی بوو، هاوکـات لەدەســەڵات کەوتنی بەشـــار ئەســەد ســەرۆک کۆماری پێشــووی ســوریا لە ٨ ی کانوونی دووەمدا بەیەکجاری لە دەســەڵاتدا نەما، و وڵاتەکەی بەجێهێشــت. بەمەش کۆتایی هاتنی لاپەڕەیەکی ڕەشی مێژوویی بوو، هەروەها سەرەتای سەردەمێکی نوێی بنیاتنانی کۆمەڵایەتیی و یەکگرتنە دووای ٥٣ ساڵ چەوسانەوە.

ئەمڕۆ لە هەموو جیهاندا کورد لە چاوەڕوانیدایە که چی ڕوودەدات له سوریا به تایبەت نیگەرانن بۆ خوشک و برا کورده کانیان، بیرکردنەوەی بەردەوام لەوەی ئایا ئەم گۆڕانکارییانە دەبێته هۆی بەدیهێنانی مافه ڕەواکانی گەلی کورد و ئاوەدان کردنی سوریا له سەر بنەما گشتگیرەکان، بەتاتبەت بنەماکانی دادپەروەری!

ئێمە وەک فیدرســـیۆنی ژنانی دیاســـپۆڕای کوردســـتانی، پشتیوانی تەواوی خۆمان بۆ خوشک و براکانمان لە سوریا ڕادەگەیەنین و بە هەموو تواناکانمانەوە پشتیوانی خۆمان بۆیان دووپات دەکەینەوە، تا ئەو کاتەی مافە ڕەواکانی خۆیان، و مافی چارەی خۆنووسین بەدەست دەهێنن لە ڕێگەی یاساییەوە، لە چوارچێوەی دەستوورێکی نوێی گشتگیردا کە مافەکانی هەموو پێکهاتەکانی گەلی سوریا مسۆگەر دەکات.

لەم پەیوەندییەدا بەباشی ئەزانین جەخت لەسەر ئەم خاڵانە بکەینەوە:

١- دانپێدانانی دەستووری بە گەلی کورد لە کوردستان:

ناساندنی گەلی کورد وەک گەلێکی ڕەسەن لەسەر خاکی مێژوویی خۆی، و دەستەبەرکردنی مافە نەتەوەیی و کولتووری و زمانەوانیەکانی لە چوارچێوەیەکی دەستووری ڕوون.

دەستووری نوێ لە سوریا پێویستە سیستەمێک لەخۆ بگرێت کە لامەرکەزی سیاسی و ئیداری بەدەست بهێنێت، مافی تەواو بە کوردەکان بدات کە بە شێوەیەکی دیموکراسی و دادپەروەرانە هەرێمەکانی خۆیان بەڕێوەببەن.

٢- پاراستنی دەستکەوتەکانی خۆبەڕێوەبردن:

پێویستە ئەو دەستکەوتانەی کورد لە ڕێگەی خۆبەڕێوەبردنەوە بەدەستی هێناوە پارێزگاری لێ بکرێت، بەو پێیەی کە مۆدێلێکی سەرکەوتووی ئیدارەی ناوخۆییە کە دەتوانێت بەشێک بێت لە سیستەمێکی فیدراڵی گشتگی جەختکردنەوە لەسەر پەرەپێدانی دامەزراوە.

دیموکراسیی و دڵنیابوون لە بەشداریکردنی هەمووان لە بڕیاردان.

٣- یەکگرتوویی کورد:

• یەکخستنی ڕیزەکانی نێوان لایەنە کوردییەکان و هێزە سیاسییەکان لە سوریا، و کارکردن بە ڕۆحێکی هاوکاری بۆ خستنەڕووی دیدێکی یەکگرتوو کە خزمەت بە بەرژەوەندی نەتەوەیی کورد بکات.

زاڵبوون بەسەر جیاوازییە بەرتەنگەکانی حزبی و هەنگاونان بەرەو گفتوگۆیەکی هەمەلایەنە کە یەکڕیزی لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئاستەنگەکاندا مسۆگەر بکات.

٤- گفتوگۆ لەگەڵ لایەنە سوریی و نێودەوڵەتییەکان:

گرنگیدان بە گفتوگۆی بنیاتنەر لەگەڵ لایەنە سوریاییەکان، بەشێوەیەک کە مافەکانی کورد زامن بکات و پێکەوەژیان لە نێوان هەموو پێکهاتەکاندا دروست بکات.

بەردەوامبوون لە پەیوەندیکردن لەگەڵ کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بۆ بەدەستهێنانی پشتیوانی بۆ دۆزی کوردەکانمان، لەگەڵ گرنگیدان بە چارەسەری ئاشتیانە کە سەقامگیری مسۆگەر بکات.

٥- پاراستنی فرەیی و پێکەوەژیان:

جەختکردنەوە لەسەر ئەوەی کە کورد بەشێکی لکێندراوە لە نەخشەی سوریا، و ڕۆڵی ئەوان لە بنیاتنانی سوریای نوێدا جەوهەرییە.

• ڕێزگرتن لە مافی هەموو پێکهاتەکانی سوریا، و کارکردن بۆ بنیاتنانی دەوڵەتێکی دیموکراسی و فرەخوازیی کە ڕێز لە مافەکانی مرۆڤ بگرێت.

لە کاتێکدا ئێمە بە وردی چاودێری دۆخەکە دەکەین، داوا لە خوشک و برا کوردەکانمان، حیزبەکان، ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی، و هێزە چالاکەکان دەکەین، بەیەکەوە یەک دەنگ بوەستن، بە دید و ڕوانگەیەکی ڕوونی نەتەوەیی یەکگرتوو، بۆ بەرگریکردن لە مافە ڕەواکانی گەلی کورد، و بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو ئاڵنگارییانەی کە لەم قۆناغە هەستیارەدا ڕووبەڕوویان دەبێتەوە. ئامانج لەوەش گەیاندنی گەلی کوردە بە ژیانێکی ئارام و ساقامگیر لەسەر خاک و مێژووی خۆیان، کە چەندین ساڵە بەدەست ڕژێمی پێشووەوە تووشی ئازار و مەینەتی بوون.

هەروەها داوا لە هەموو هێزەکانی سوریا دەکەین کە ڕێز لە فرە نەتەوەیی بگرن و گەلی کورد وەک گەلێکی ڕەسەن لەسەر خاکی خۆیان بناسن، لە هەمان کاتدا مافە ڕەواکانی خۆیان مسۆگەر بکەن. هەروەها خوازیارین کە بە شێوەیەکی دادپەروەرانە کورد لە پرۆسەی سیاسی ئێستای سوریادا بەشدار بکەن، وەک بەشێکی سەرەکی لە داهاتووی وڵاتەکەدا.

Pîrozbahî û Piştgirî

Yekîtiya Jinên Kurdistanê li diyaspora pîrozbahiyên xwe û piştgirîya xwe li gelê kurdî li Rojava Kurdistanê dişîne, bi nasîna vê bûyera dîrokî ya ji bo gelê kurdî li Sûriyê û hemû Sûriyê re, ku li 8ê Kanûna Yekem serokkomara Sûriyê, Beşar El-Esad ji serhlatiyê radweste û direve dervî welat. Ev bûyer a qediya şaxek tarîxiye di dîrokê de, û destpêka nûjinek a avakirina civakî û yekgirtinê tê, paş 53 salên zordarî.

Îro, dîdariya û cavên hemû kurdên li carhawîrê cihanê, li nûiyrên li Sûriyê diqemin , bi taybetî li ser derbarê xwişk û birayên wan ku li wir ne. Ev guherînê dê çi rê û herêm bike li ber astengên mafên miletî yê kurd û avakirina Sûriyê li ser bingehên dadperwer û hevpar.

Em wekî Yekîtiya Jinên Kurdistanê li Diyaspora, piştrastiya xwe ya tevahî didin xweşkan, zarok û mêrên kurdên li Sûriyê û piştgirîya xwe deynin, heta ku mafên wan rewe ên netewî bicî bibin û pirsgirêka wan bi rêya kanûnî were çespandin, di çarçoveya dadperwerî û destûra nû de.

Di vê awayî de, em dixwazin pêşniyarên xwe bixne çarçoveyê de:

1. Nasîn û Mafên gelî yê Kurdî li Nav Destûra Nû.

• Divê gelê kurdî wekî gelek fermî û resen li ser xaka xwe ya dîrokî were nasîn, û mafên neteweyî, çandî û zimanî bi awayekî berbiçav di destûrê de bicî bibe.

• Destûra nû divê sistemeke serbixwe û nirxandinî ya siyasî û aramî di hilberîne, ku wan desthilatdarîya xwe ya herêmî bi serbixwe bi hînbûna dadperwerî bike.

2. Parastina Pêşveçûnên Rêveberiya Xweberî

• Divê pêşveçûnên ji aliyê kurdan ve hatine bidestxistin bi rêveberiya xweberî bêne parastin, wekî nîşanek serfiraz a rêvebiriya herêmî.

• Avakirina rêxistinên demokratîk û misogerkirina beşdariye hemû aliyan dinav vê prosêsê de.

3. Yekîtiya Kurdan

* misogerkirina yekîtiya partiyan, hêzên siyasî û rêxistinên civakî bo yekrêzî û yekhelwesî ya kurdî himberî aliyên serhilatinên erebî sûrî.

• biherawaiyi cepsandina yekgirtia bigiştî jibo xurtbûn û qurskirina helwesta kurdî himberî rayagiştî sûrî.

4. Diyalog bi aliyên sûrî û Navneteweyî

• Diyalogên navxweyî û nû, li ser mafên kurd bi desthilata sûriyê ya nû û pêkatinên dinre rê bi gelemperî.

• dewaniya têklî û danûstandin bi her aliyên navnetewî bo cespandina mafên Kurdî li sûriyê.

5. Parastina pirrengî û pekvejian

* bicîkirna xala ku Kurd netewek resen e ser xaka xwey dirokî dijî û wê xwedan rolek mezinbin di avakirina sûriyek nû de.

Rêzgirtin li mafên hemî pekhatinên sûriyê, bizavkirin bo avakirna sûriyek rêzê li mafên mirovan digre.

Di demekî ku em rewşê bi nêzîkî duşopînin, em ji xwişk û birayên xwe yên kurd – ji partiyan, civaka sivîl û akteran re daxwaz dikin ku bi rêya yekgirtî û dîtinên neteweyî yên zelal bi yekrêzî, yek deng têkoşina xwe diber doza mafê kurdî biparêzin û tekoşîna xwe dewam bikin .Herwiha bi yekîtî hevbûna xwe ya bi hêz, dijî astengên mezin yên vê gavê hene bidne hev. Armanca me ew e ku ev gel, ku ji bersivên sistemên berê zêde qeşexî kiribe, bi ewle û silêmaniyek li ser erdê xwe ya dîrokî bimîne.

Hêjaye goyinê ku em banga xwe digînin hemî hêzên Sûriyê û daxwaz dikin ku binasin ku Kurd netewek serbixwe ye! Ser xaka xwe ye dîrokî dijî. Herwiha rêz li mafên kurdî wekî gelê fermî di sûryê de bibîne . Û baş binase ku gerek Kurd parçaek serekî ye di çi prosesa siyasî nû de a ku di vê demê de li sûriyê dicire.