٨ ێ ئادارێ : روژا بەرهنگاربوون و دانە نیاسین ب ژنا کورد

لەیلا ئەسکەندەر

روژا جیهانییا ژنێ پترە ژ ئاهەنگگێرانەکێ، روژا تێکوشین و بەرهنگاربوونێ ییە و تيكوشان بو بدەستڤەئینانا یەکسانیێ. روژا ٨ ێ ئادارێ هاتە هەلبژارتن ب ئەگەرێ گرنگییا وێ یا مێژویییا کویر، یا رەگ گرتی د لڤینێن کرێکارێن ژنان و چالاکیێن شورەشی، بەلێ بو ژنێن کورد ئەڤ روژە سەنگەکا مەزنتر هەلدگریت، بیرەورەییە بو ئەوی شەڕێ ب درێژاهییا سەدان ڤەکێشای ب دژی زورداریێ. و رولێ وان د دروستکرنا مێژویێ دا، و روحا وان یا نەهێتە لەرزین د بەرگرییا زولمێ دا.

بوچی ٨ ێ ئادارێ؟  ئەسڵێ روژا جیهانییا ژنێ

هەلبژارتنا ٨ ێ ئادارێ ڤەدگەریت بو دەستپێکا ساڵا ١٩٠٠ ێ، ل دەما ژنان ل هەمی ناوچێن جیهانێ داخوازا کارێن باشتر کر، و مافێ دەنگدانێ، و دانانا سنوران بو وان جوداهیێن دهێنە کرن لسەر بنەمایێ جورێ جڤاکی، ل سالا ١٩٠٨ ێ، ١٥٠٠٠ ژن لباژێرێ نیویورک ب رێککەفتن ژ بو داخوازییا کریێن دادپەروەرانە و دەمژمێرێن کورتر یێن کاری، ئەڤ لڤینە بووییە ئیلهام پەخشەک ژبۆ هەمی چالاکڤانێن جیهانێ. کۆ بووییە ئەگەرێ ئێکەم روژا وەڵاتی یا ژنێ ب شێوازەک فەرمی بهێتە نیاسین ل ساڵا ١٩١١.

و سەڕاڕەی ئەڤێ چەندێ، تێکوشینا ژنان د ساڵا ١٩١٧ ل ڕوسیایێ روژا ٨ ێ ئادارێ بهێزتر لێ کر کو مێژوییەکا فەرمییە. د ئەڤێ روژێ دا، ژن ل بتروگراد رێککەفتن ل سەر جاددەیان داخوازییا “ نان و ئاشتیێ “ دکەن وەک نە ڕازیبونەک لسەر جەنگ و برس و ستەمێ، وێرەکییا وان بو ئەگەرێ زنجیرەیەک ژ کارڤەدانان ئەوژی ب ڕولێ خوە بووییە ئەگەرێ دەستبەرداربوونا قەیسەر نیکولاسێ دوویێ و دانا پێدانا ژنێ ب مافێ دانگدانێ ل ڕوسیایێ. ل ساڵا ١٩٧٥ ێ، وەڵاتیێن ئێگرتیێن ئەمریکا دانپێدان ب روژا ٨ ێ ئادارێ کرییە وەک روژا جیهانییا ژنان، و دانپێدان پێ داییە کرن وەک هێمایەک جیهانی بو تیکوشینێن ژنێ و دەستکەفتیێن وێ. 

ژنا کورد : میرات ژ بەرخوەدانێ 

سەبارەت ژنێن کورد، ٨ ێ ئادارێ زێدەترە ژ روژەکا ئیکگرتییا جیهانی، بەلکو ڤەرێژا تیکوشینا ئەوانە ژ بۆ مان و کەرامەت و دادپەروەریێ.

ب درێژاهییا مێژویێ، ژنێن کورد ل پێشەنگا بەرخوەدانێ بووینە، بەرهنگاری چەوساندنا بابی و توند و تیژییا دەولەتێ بوون.

ل چیایی، شەرکرینە وەک جەنگاوەرێن پێشمەرگە، ڕاوەستیایینە ل گەل زەڵامان ژ بو بەرگیریێ لسەر ئەرد و نەتەوەیێ خوە، ژ لەیلا قاسم یا هاتییە سێدەرادان ل ژیێ ٢٢ ساڵ ژ بو دژایەتییا ئەوێ بەرامبەر پارتا بەعس، بو ژنێن روژئاڤا یێن شەرکەر ب دژی داعش، ژنێن کورد بو جیهانێ ڕامانا بەرگیریێ داییە دیارکرن.

هەروەسا ٨ ێ ئادارێ بیرەوەرییە ژ بۆ وان هەڤرکیێن ژنا کورد  که هێشتا روی ب روی دبیتێ.

ل گەلەک پارچێن کوردستانێ، توشی چەوساندنا سیاسی و توند وتیژیا لسەر بنەمایێ جورێ جڤاکی و پشتگوهاڤێتنا سیستەماتیک دبن. سەڕارەی ئەڤێ چەندێ بەردەوامن د رێکخستن و ڕەوشەنبیرکرن و ئاڤاکرنا ئێکدا دکەن.

رێزلینانا ٨ ئادارێ وەک ژنەکا کورد

سەبارەت ژنێن کورد، روژا جیهانییا ژنێ د ساخکرنا ڕابردووی ب تنێ دا ناهێتە کورتکرن، بەلکو گرێدای دوبارە ڤەگەراندنا دەنگ و دوبارە دوپاتکرنا هێزا ئەوانە.

روژەکە بو ئاهەنگگێران ب پێشکەفتنێ بەلێ هەروەسان بو بیرئینانا جیهانێ کو تیکوشینا ئەوان ب دویماهیک نەهاتییە.

٨ ێ ئادارێ بو دەیکا کوردە، یا زاروکێن خوە ل تاری وڤەدەران ب خودان دکەت، و فێری ئەوی زمان و مێژویێ دکەت یا کو دەوروبەران پێکولا بەرزەکرنا ئەوێ کری، ژ بو ڕوژنامەڤانێ قوربانیێ ب هەمی تشتەکێ ددەت ژ پێخەمەت چیروکێن مللەتێ خوە ڤەگێریت، بو چالاکڤانا داخوازا دادپەروەرییێ دکەت ژ بو ژنێن تاوانێن شەرەفێ بێ دەنگ کرین، ئەو حالەتە بو کچا گەنجا کورد یا کو خەونان ب جیهانەکێ دبەت کو تێدا ئازادە و ئەو ب خوە چارەنڤیسێ خۆ ب هەلبژێریت.

د ئەڤێ روژێ دا، ژنێن کورد دگەل ژنێن هەمی جیهانێ د ڕاوەستن،  بەلی ب خوە ژی د ڕاوەستن، و بۆ خوشکێن خوە یێن کەتی، و نەوەیێن داهاتى، ٨ ێ ئادارێ، نە ب تنێ ژمارەیکە د ساڵنامێ دا، بەلکو سوزە : کو سەڕارەی ستەمێ، و زەحمەتییان، ژنا کورد دێ بەردەوام بیت د سەرکەفتنێ دا.

ئەز: ب سەربلندی د راوستم ژبو مللەتێ خوە

وەک ژنەکا کورد، گەشتەییا من پر بووییە ژ تێکوشان، و پابەندبوونەکا نەهێتە شکاندن بو مللەتێ من، ژ نفشەکێ شەرکەرا هاتیمە، ژ شەرکەرێن پێشمەرگە یێن کو ب دژی ستەمێ ڕاوەستیایین، ژ ژنێن کوردێن بهێز یێن رەتکرنا ئەوێ چەندێ بکەن کو بهێنە بێدەنگکرن.

من ب چەکی شەر نەکرییە، بەلکو ب پەیڤان، و خواندنێ و باوەرییا موکم ب دادپەروەریێ.

 من ڕوی ب رویبونا گەلەک بەربەستان کرییە، ل وێ پلەییا من، هاتییە کێمکرن، بەلێ من چ جارا نەهێلاییە ئەو بەربەست من دەست نیشان بکەن، ددەمەکێ دا ئەز بلند بووم، ب درێژاییا خو راوەستیام و ب سەربلندی، ب رێیا هەر هەڤرکییەکێ و کارئینانا بو پێشڤەبرنێ، ئەز خزمەتا مللەتێ خوە دکەم نە ل ژێر چاڤکێ پابەندبوونێ، بەلێ لژێر چاڤکێ حەژێکرنێ، حەژێکرنا کەلتورێ من و زمان و ئەو ژنێن کورد ئەوێن ژ هەژی بهێنە دیتن و رێزگرتن.

ئەڤرو، ئەز بەڕەڤانیێ ژ مافێن ژنان دکەم نە وەک ئەگەرەکێ دویر، بەلێ وەک ئەرکەکێ کەسوکی، ل گەل وان ژنان د ڕاوەستم یێن هاتینە بێدەنگکرن، ئەو کچێن وێرەک بو خەون دیتنێ، و دگەل دەیکێن بەردەوام د جەستکرنا پاشەروژێ دا، ٨ ێ ئادارێ روژا مەیە، نە ب تنێ بو ئاهەنگگێرانێ، بەلێ بو بیرئینانا جیهانێ کو ئەم لڤێرە نە، نا ترسین و نە دترسین.

ژنا کورد داخوازییا دەستویردانا هەبونێ ناکەت، ئەم داخوازییا ب ناوچەییا خوە دکەن، و بلندکرنا دەنگێن مە، و ل گەل ئێک بەرڤ پێش بچین.